Efst á Eyjafjallajökli

Ég hef flogið í nokkur skifti yfir toppgíg Eyjafjallajökuls í þyrlum og flugvélum, og einnig  lent á Skerjunum fyrir vestan gíginn, en í gær, 1. maí, tókst mér loks að komast að gígnum og stíga upp á Goðastein, vestan við gígbarminn. Það var stórkostleg og alveg ógleymanleg sýn sem blasti við mér.  Ég var í för með bandaríska sjónvarpsliðinu frá 60 Minutes, en Gunnar Egilsson kom okkur upp á ótrúlega skömmum tíma. Myndin til hliðar er af okkur Scott Pelley með sprengigosið í baksýn. Við fórum vestari leiðina á fjallið, upp frá Seljalandsfossi, og upp Hamragarðaheiði.  Við ókum námuveginn upp í grjótnámuna fyrir Bakkafjöruhöfn. Hér með fylgir jarðfræðikort  sem Jón Jónsson (1988) gerði af Hamragarðaheiði og sýnir hinar fjölmörgu eldstöðvar þar á leiðinni. Fljótlega var komið upp á jökulinn, en um leið og við komum upp í um 1000 metra hæð, þá ókum við uppúr þokunni og inn í glimmrandi fínt sólskin og hið besta veður. Fjallasýn var stórkostleg til Tindfjallajökuls og Heklu, en aðeins fjallatopparnir stóðu uppúr skýjum. Við gengum strax upp á Goðastein og nutum útsýnisins, beint yfir gosstöðvarnar.  Við höfum sennilega verið í um 400 metra fjarlægð frá virka sprengigígnum.  Það er talið að nafngiftin Goðasteinn hafi komið til við Kristnitöku á Alþingi þegar trúfrelsi var afnumið árið 1000.  Þá fór Runólfur goði með sínar skurðmyndir af goðunum upp á Eyjafjallajökul og mun hafa varpað goðamyndunum í gíginn í grenndi við Goðastein. Þá hefur gígurinn sennilega verið íslaus og opinn, eftir gosið árið 920, aðeins áttatíu árum fyrr.  Þegar litið er yfir toppgíg, þá kemur strax í ljós að mikill gufumökkur stígur upp af efri hluta gígjökulsins. Hann er allur brotinn og siginn hér, en gufumökkurinn er vafalaust vegna hraunrennslis undir jöklinum. Sennilega er þetta andesít hraun sem er að troða sér leið undir jökli, svipað að efnasamsetningu og askan sem berst upp í sprengingunum. Mér virtist að gufan, og þar með hraunið undir jöklinum, væri komin um það bil hálfa leið niður Gígjökulinn, og kæmi því fljótlega fram niður á láglendi, framúr Gígjökli. Myndin til hliðar sýnir gufumökkinn upp af Gígjökli, en sprengigígurinn er lengst til hægri á myndinni. Ekkert lát var á sprengingum og öskuframleiðslu á meðan við dvöldumst á Goðasteini. Gosið virðist vera blandað gos, og er nú á millistigi milli hraun rennslis og sprengigoss.  Sennilega mun draga úr sprengingum enn frekar, enda eru öskuskýin lægri en áður.  Eftir 25 mínútur steig skýjaþykknið og kaffærði okkur sýn. Okkar verki var lokið hvað varðar upptöku á sjónvarpsefni á toppnum, en við vorum ótrúlega heppnir að það birti til í þessar fáu og dýrmætu mínútur.  Við snérum því til baka en ókum síðan inn í áttina að Þórsmörk þegar niður kom.  Næst gengum við inn  að sporði Gígjökuls niðri á láglendinu. Hér geysti fram mikill straumur af brúnu og leðjukenndu vatni út um gljúfur í móberginu við rætur jökulsins. Í flóðvatninu var ógrynni af ísmolum og mikið af sandi og ösku.  Þetta er auðvitað hlaupvatn sem myndast vegna bráðnunar jökulsins í snertingu við hraunkviku í grennd við gíginn.  Nú verður spennandi að sjá hraunið koma framúr sporði Gígjökuls einhvern næstu daga.  Starfi okkar var lokið við þetta Ginnungagap í rótum Gígjökuls, þegar lögreglan kom og skipaði okkur að halda strax á braut frá hættusvæðinu, enda getur koltvíoxíð og önnur gös komið hér fram og safnast fyrir í hættulegu magni.

 

Með 60 Minutes á Eyjafjallajökli

Einn frægasti fréttaskýringaþáttur heims er þátturinn "60 Minutes" hjá CBS sjónvarpskeðjunni í Bandaríkjunum. Þeir eru þekktir aðallega fyrir vandaða vinnu, mikla gagnrýni og ítarlegar rannsóknir á fréttaefni því sem þeir fjalla um.  Það var mikil ánægja fyrir mig að starfa með þeim í nokkra daga á Íslandi og fræða þá um gosin tvö í Eyjafjallajökli, jarðfræði Íslands og uppruna eldfjalla yfir leitt. Enginn sjónvarpsþáttur sem fjallar um daglega viðburði og fréttnæmt efni er jafn hátt metinn og hefur eins mikla áhorfun eins og 60 Minutes, en um 15 miljón sjá þáttinn á viku hverri í Bandaríkjunum einum. Fréttaskýrandinn sem ég vann með á Eyjafjallajökli var Scott Pelley, en honum til aðstoðar var framleiðandinn Rebecca Peterson og íslenska sjónvarpskonan Elín Hirst.  Þær Rebecca og Elín unnu dag og nótt við undirbúning og að safna efni áður en upptakan hófst.  Tæknimenn sem unnu við upptökuna voru alls tíu manns og frábært lið í alla staði.  

 

 

 

Fyrsta Listaverkið af Gosinu í Eyjafjallajökli

Þegar Eldfjallasafn í Stykkishómi opnar 1. maí, þá verður meðal annars efnis sýnd ný vatnslitamynd sem Vignir Jóhannsson hefur gert af sprengigosinu í Eyjafjallajökli.  Hún sést hér til hliðar.  Vignir hefur náð einstaklega vel forminu á öskustróknum uppaf toppgíg fjallsins, en einnig jökulhlaupi í forgrunni og öskufallinu til hægri eða til suðurs.   Myndin er merkilegt framlag í þann fáliðaða hóp af íslenskum  listaverkum sem sýna eldgos.  Tengsl Vignis við eldgos og eldgosalist eru orðin nokkuð löng, en hann vann við að setja upp Eldfjallasafn í Stykkishólmi vorið 2009 og nú í vor setti hann upp sérstaka sýningu um gosið í Eldfjallajökli árið 2010.

Erindi um Gosin í Eyjafjallajökli í Vísindafélagi Íslands Föstudag 30. apríl

Ég held erindi um eldgosin í Eyjafjallajökli á aðalfundi Vísindafélags Íslands í byggingu Jarðvísindastofnunar Háskóla Íslands í Öskju föstudaginn 30. apríl. Aðalfundurinn hefst kl 19:15, en eftir aðalfundarstörf hefst erindi mitt um kl. 20. Allir eru velkomnir. Ágrip erindisins er:  “Þótt gosin hafi ekki verið stór, þá hafa eldsumbrotin í Eyjafjallajökli árið 2010 reynst mjög söguleg og borið nafn Íslands út um allan heim á fremur óvæntan hátt.  Einnig sýna gosin að atburðarás gosa í stórri eldkeilu getur verið nokkuð flókin.  Þannig reyndist andesít kvikan sem berst upp í sprengigosinu í toppgíg fjallsins á ýmsan hátt frábrugðin basalt kvikunni sem gaus í hraungosinu á Fimmvörðuhálsi skömmu á undan.  Fjallað verður í fyrirlestrinum um hegðun eldkeilunnar í þessum tveimur gosum, um myndun öskunnar í sprengigosinu og óvenju mikla útbreiðslu öskuskýja til meginlands Evrópu, og áhrifa hennar á flugsamgöngur.”

Eldfjallasafn Opnar 1. maí með Sýningu um Eyjafjallajökul

Eldfjallasafn í Stykkishólmi hefur annað ár sitt með opnun hinn 1. maí 2010.  Sérstök sýning hefur verið sett upp í safninu varðandi gosin í Eyjafjallajökli árið 2010. Þar á meðal eru stórbrotin listaverk eftir Ragnar Axelsson ljósmyndara af gosunum á Fimmvörðuhálsi og í Eyjafjallajökli.  Einnig ljósmyndir eftir Jóhann Ísberg og vatnslitamynd af sprengigosinu í Eyjafjallajökli eftir Vignir Jóhannsson.

 

Hvað er Magn af Ösku í Loftinu?

Alþjóða flugmálastofnunin (ICAO) hefur skráð um 80 atvik síðastliðin 15 ár þar sem flugvélar flugu óvænt inn í öskuský.  Aska frá sprengigosum er greinilega alvarlegt vandamál fyrir flugsamgöngur um allan heim.  Myndin til hliðar sýnir til dæmis fjölda af tilfellum þar sem þotur rekast á öskuský frá 1973 til ársins 2000.  Það er gosið í Pínatúbó eldfjalli á Filipseyjum sem veldur toppnum árið 1991.

Hingað til hefur verið mjög lítið til af gögnum um öskumagn í loftinu á flugleiðum, og enginn hefur virst hafa haft hugmynd um hvað er leyfilegt magn fyrir flugsamgöngur.  Af þeim sökum var strax ákveðið af yfirvöldum í Evrópu að flug skyldi stöðvað strax og VOTTUR af ösku finnist í háloftum.  Nú hefur breska flugmálastofnunin (CAA) lýst því yfir að flug sé leyfilegt ef öskumagn í lofti er undir 2000 míkrógrömmum (0,002 g) á rúmmeter af lofti.  Undir þessu marki eru þotuhreyflar í engri hættu, segja sérfræðingarnir, eftir að hafa tekið í sundur fjölda af hreyflum sem hafa farið í grennd við öskuský.  Eins og ég hef bloggað um hér, þá er aðal hættan tengd því að askan bráðnar inni í hreyflunum, myndar glerhúð sem lokar fyrir eldsneyti til hreyfilsins. En bráðnun ösku er háð bræðslumarki hennar. Í öllum fyrri tilfellum var það líparít aska, með hátt kísilmagn og lágt bræðslumark (um 700 stig), en til samanburðar er andesít askan frá Eyjafjallajökli sennilega með bræðslumark um 1000 stig, og því seinni að bráðna, og ekki eins hættuleg.

Það er ótrúlega lítið vitað um magn af ösku í háloftum, og mælingar eru fáar og lélegar til þessa.  Sennilega myndast nú ný vísindagrein til slíkra mælinga.   Rannsóknir yfir Þýzkalandi sýna að ösku er að finna í um 4 km hæð, og er þar um 60 míkrógrömm á rúmmeter, sem sagt langt undir mörkum sem CAA setti.  Loftslagsrannsóknastöð ETH skólans í Zurich hefur mælt öskuskýið með LIDAR tækni og loftbelgjum yfir Svisslandi 16 og 17. apríl.  Myndin til hliðar sýnir gögn þeirra.  Þá var skýið í um 4 km hæð.  Svarta línan sýnir hita sem fall af hæð, en rauða línan sýnir breytingar sem eru sennilega af völdum öskunnar, og með topp í 4 km hæð.  Þeir telja að askan hafi verið um 80 míkrógrömm á rúmmeter, einnig langt undir hættumörkum.  Ein mæling sýndi miklu meira öskumagn, allt að 600 míkrógrömm á rúmmeter, en meðaltal mælinganna var um 50 míkrógrömm á rúmmeter.  Þetta er mjög líkt og rykið sem berst oft til Evrópu frá eyðimörkum Sahara, og enginn flugmaður kippir sér upp við það.  Meðal stærð öskukornanna yfir Zurich var um 3 míkrómetrar, en meðal stærð öskunnar sem Jarðvísindastofnun Háskóla Íslands hefur safnað á jörðu um 55 km frá Eyjafjallajökli er um 30 míkrómetrar.  Ég hef ekki séð stækkaða mynd af öskukornum úr Eyjafjallajökli, en hér til hliðar er mjög stækkuð mynd af öskukorni frá Sánkti Helenu eldfjalli í Washington fylki, sem gaus árið 1980.  Auðvitað fellur grófari askan til jarðar fyrst, en sú fína berst til fjarlægra landa.

Sem sagt: nú er kominn nýr staðall, amk. í Bretlandi, um leyfilegt öskumagn um 2000 míkrógrömm í rúmmetra.   Það er ekki auðvelt að gera sér grein fyrir þessu magni, en við skulum bera það saman við  teskeið af sykri.  Teskeið af sykri vigtar um 4 grömm.  Leyfilegt magn af ösku, 2000 míkrógrömm á rúmmeter, er því um einn tvöþúsundasti af teskeið. Ætli það sé ekki um það bil eitt korn af sykri á hvern rúmmeter?     En þess ber að gæta að það er gýfurlegt magn af lofti sem fer gegnum þotuhreyfil. Ég áætla að um 500 þúsund rúmmetrar af lofti streymi inn í þotuhreyfil á klukkustund.  Ef loftið inniheldur 0,002 g af ösku á rúmmeter, þá er um eitt kg. af ösku búið að streyma inn í hreyfilinn. Mikið af öskunni kann að fara beint í gegn, en hluti af þessu bráðnar og klessist sem gler innan á hreyfilinn.    Það verður fróðlegt að fylgjast með því hvernig mælitækjum verður komið fyrir víðs vegar um heiminn til að fylgjast með öskuskýjum framtíðarinnar.  Til að átta sig á framtíðinni er gott að líta aðeins til fortíðarinnar. Myndin til hliðar sýnir á grafískan hátt stærð sprengigosa sem hafa orðið á ýmsum tímum.  Stærð gosanna er í hlutfalli við glóandi heita  boltann sem sýnir kvikuþrónna undir eldfjallinu.  Stærð gossins árið 2010 í Eyjafjallajökli er minna en minnsta gosið sem sýnt er á þessarri mynd. Í framtíðinni koma gos af þessari stærð einhverstaðar í heiminum. Hvernig áhrif munu þau hafa á flugsamgöngur, loftslag, símasamband og öll fjarskipti?

Eyjafjallajökull andar: GPS Mælingar

 

Ég hef ekki bloggað sem skyldi um niðurstöður GPS mælinga  varðandi gosin í Eyjafjallajökli.   Sigrún Hreinsdóttir hefur fylgst með GPS mælistöðvum sem hafa verið settar upp af Veðurstofunni og Jarðvísindastofnun Háskóla Íslands umhverfis Eyjafjallajökul.  Allar stöðvarnar hafa sýnt töluverðar hreyfingar á jarðskorpunni síðan í desemberlok, og spegla þær GPS hreyfingar innstreymi af hraunkviku frá möttli jarðar og ínní jarðskorpuna undir Eyjafjallajökli.  Nánar um þetta efni hér

Ég sýni bara hreyfingar á stöðinni á Þorvaldseyri (sunnan eldfjallsins) í myndinni sem fylgir.  Skoðið vefsíðu Sigrúnar til að sjá gögn frá öllum hinum stöðvunum.  Aðeins er hreyfing á norður ásnum sýnd hér. Strax í desember byrjaði Þorvaldseyri að færast til suðurs, þegar eldfjallið lyftist upp vegna innstreymis kviku. Eins og myndin sýnir, þá hafði Þorvaldseyri færst um 60 mm til suðurs áður en gos byrjaði.  Þetta er aðdragandinn, en auðvitað var ekki hægt að ráða frá þessum gögnum HVENÆR gos kynni að hefjast, eða HVORT gos yrði.  Strax og gosið á Fimmvörðuhálsi hófst hinn 20, marz, þá breytist ferli á GPS mælinum. Fjallið er ekki lengur að þenjast út, heldur byrjar að jafna sig um tíma. Fljólega byrjar þenslan aftur og er í gangi þegar gosið í toppgíg Eyjafjallajökuls hefst hinn 14. apríl.  Strax og sprengigosið byrjar hefst skyndilega breyting, og fjallið stefnir nú hratt í upprunalegt horf.  Ef þessu heldur áfram, þá ætti fjallið að vera komið í jafnvægi aftur eftir eina viku eða svo.  Það er að segja, GPS mælirinn verður aftur kominn á sinn upprunalega stað.  Þannig “andar” eldfjallið.  Þegar kvika streymir inn í það, þá þenst það upp, en þegar gýs þá sígur það saman.

Strombolí og Hvellirnir í Eyjafjallajökli

Í Miðjarðarhafi, vestan Ítalíu og norðan við Sikiley, er eldeyjan Strombolí, sem hefur stöðugt gosið  í 2500 ár.  Málverkið til hliðar er af Strombólí, en það má sjá á Eldfjallasafni í Stykkishólmi.  Ég hef áður bloggað um þessa merku eyju hér.  Ef til vill er að finna á Strombólí skýringu á hljóðum sem fólk undir Eyjafjöllum er að heyra þessa dagana.  Margir hafa tekið eftir mjög djúpum hljóðum frá eldgosinu á Eyjafjallajökli, eins og Halldór Björnsson bloggaði um hér í gær.  Hljóðin eru greinilega tengd sprengingum í toppgígnum, en þau eru mjög djúp  og  heyrast varla.  Sennilega er mikið af orkunni í þessum sprengingum fyrir neðan 20 Hz, sem eru  neðri mörk heyrnar okkar.  Fyrir tveim dögum var ég í þyrlu rétt fyrir ofan gíginn þegar sprenging varð, og við sáum hljóðbylgjuna í gjóskunni og fundum höggið þegar bylgjan skall á þyrlunni.  Ég tel að þessi hljóð orsakist af því að mjög stórar bólur eða blöðrur af gasi springa rétt undir gígnum.  Í dýpinu, þar sem þrýstingur er hár, er gas í upplausn í kvikunni,  en þegar kvikan rís upp í gosrásina kemur gasið úr upplausn og myndar bólur sem stækka ört og renna saman.  Þannig geta myndast bólur af gasi sem eru margir metrar á lengd, jafnel tugir metra. Þrýstingur inni í bólunni er mjög hár, en þegar bólan rís í kvikunni og upp gosrásina, þá kemur að þvi að innri þrýstingurinn er jafn mikill eða meiri en þyngdin af kviku ofan á bólunni. Þá springur bólan og  við það kastast upp slettur af kvikunni sem lá ofan á bólunni.  Sletturnar hlaða upp gíg umhverfis gosrásina. Seigjan í kvikunni skiftir miklu máli varðandi hreyfingu og hegðun bólunnar.  Þegar kvikan er seig, eins og  andesít kvikan sem nú gýs, þá rís bólan treglega, og þá safnast fyrir  meiri þrýstingur áður en bólan nær að springa.  Myndin til hliðar sýnir seigju í kviku, og þar má sjá að seigjan í andesít kviku er um miljón poise einingar.  Hún er sennilega um hundrað sinnum seigari en basalt kvikan sem kom upp á Fimmvörðuhálsi.

Sylvie Vergniolle, sem starfar við Institut de Physique du Globe de Paris, hefur lagt stund á rannsóknir  á strobólískum gosum og má til dæmis finna grein eftir hana í Encyclopedia of Volcanoes.   Einnig er frekari fróðleikur um þetta efni hér.  Mér virðist að nú komi upp hlutfallslega meira gas en kvika í gosinu.  Ef til vill streymir gasið nú upp úr kvikuþró sem er tiltölulega grunnt undir gígnum.  Þessi kvikuþró inniheldur andesít kvikuna sem gýs, en neðar í þrónni kann að vera basalt kvika, sú sama og gaus á Fimmvörðuhálsi.  Sumt af gasinu kann að vera úr basaltkvikunni undir.  Einnig er hugsanlegt að þessar kvikur séu að blandast í þrónni.

Gosmökkurinn

 

Myndin til hliðar er tekin af Jóhanni Ísberg, en hún sýnir dæmigerðan gosmökk yfir toppgíg Eyjafjallajökuls.  Það er margt að gerast í mökknum og mikil litbrigði.  Breytingarnar í útliti gosmökksins orsakast einkum af breytingum á hita, magni af ösku, og gufu og magni af andrúmslofti sem dregst inn í eða blandast í mökkinn.  Við skulum líta á þessi atriði og byrja söguna þegar sprenging verður og aska eða gjóska þeytist fyrst upp úr gígnum. Önnur mynd sýnir þessi fyrstu augnablik, þegar gjóskan rís mjög hratt upp fyrir gígbrúnina og þá er gosmökkurinn mjög dökkur, annað hvort dökkgrár eða næstum svartur á lit. Gígurinn er beint undir mökknum lengst til vinstri á myndinni.  Takið eftir að lengra til hægri er mökkurinn farinn að verða ljósari á lit, fyrst dökkbrúnn og síðan enn ljósari.  Hér er það hiti í mökknum og hegðun vatnsgufu  sem ræður litnum.  Af hverju er mökkurinn svo dökkur í fyrstu?  Fyrst er mökkurinn mjög heitur  og allt vatn í mökknum er í gas formi, eða yfirhitað (superheated).  Þið kannist við þetta fyrirbæri þegar ketillinn sýður á eldavélinni. Þá kemur gufustrókur út úr stútnum á katlinum, en fyrstu sentimetrana fyrir ofan stútinn sést gufan ekki, eins og myndin sýnir.  Fljótlega kólnar og þéttist vatnsgufan og verður sýnileg.  Þannig er einnig ástandið fyrst í mökknum fyrir ofan gíginn.  Hann er gýfurlega heitur, og allt vatn er í gas formi. Strax og mökkurinn þenst út,  þá blandast hann að einhverju leyti við andrúmsloft og kólnun byrjar. Þá þéttist vatnsgasið og gufa verður sjáanleg: mökkurinn byrjar að litast brúnn og ljósbrúnn.   Þá fer mökkurinn að færast frá gígnum vegna vindsins.  Hér byrjar grófari askan að falla til jarðar, en einnig þéttist gufan í mökknum og myndar annað hvort regn eða ískristalla sem kunna að falla til jarðar sem snjór.  Það er því ótrúlega margt sem gerist í mökknum, eins og sjá má af hinum ýmsu litbrigðum hans.

 

Órói er Tónninn í Eldgosinu

Hvað er órói?  Við þekkjum hann vel í litlum krökkum, en hvað er þessi órói sem menn tala um í sambandi við eldgosið á Fimmvörðuhálsi?  Mér finnst best að líkja honum við tón.   Hvert gos gýs með sínu lagi, og spilar sinn tón.   Jarðskjálftafræðingar  á Veðurstofu stilla mæla sína til að skrá bylgjur sem eru á tíðninni 0,5 til 1 Hz,  1 til 2 Hz, og 2 til 4 Hz.   Hz er skammstöfun fyrir mælieininguna fyrir tíðni eða bylgjulengd, nefnd eftir þýska eðlisfræðingnum Heinrich Hertz.  Það má segja að allur heimurinn sé búinn til úr bylgjum, en af mjög mismunandi tíðni. Eitt Hz þýðir að tíðni bylgjunnar er endurtekin á sekúndu fresti en Hz er oft nefnt rið á íslensku.    Hér til hliðar er mynd sem sýnir ýmsar bylgjulengdir. Það sem við sjáum eru bylgjulengdir á mjög þröngu sviði, og einnig það sem við heyrum. Allra lengst til hægri á myndinni eru innhljóð. Infrasound eða innhljóð eru bylgjur sem eru fyrir neðan 10 Hz, og er margt skrítið og skemmtilegt að gerast á því sviði.  Sum dýr heyra innhljóð, og þannig geta fílar sent hljóð sem eru á tíðninni 12 til 35 Hz, og heyra aðrir fílar  þessi hljóð í allt að 15 km fjarlægð.   Heyrn okkar mannanna er góð fyrir hátíðni, en við heyrum ekkert fyrir neðan 20 Hz, en það er djúpur bassi.  Við heyrum hins vegar upp í 20,000 Hz. Þannig getum við ekki heyrt óróann í gosinu á Eyjafjallajökli, sem er á bilinu 0,1 til 4 Hz.   Hins vegar gætum við “heyrt” óróann, ef við spilum hann til baka um sextíu sinnum hraðar en hann er tekinn upp.  Ég hef prófað það í öðrum gosum, og þá kemur fram  mjög skemmtilegur takt. 

Lágtíðni er einkennandi fyrir vissa tegund óróa eða  jarðskjálfta (1 til 5 Hz) og er talið að þeir myndist vegna kvikuhreyfinga í jarðskorpunni eða jafnvel vegna rennslis kviku í átt að yfirborði jarðar.  Óróinn myndast vegna breytilegs þrýstings þegar kvikan streymir.  Það er oft sagt að órói líkist titringi sem heyrist stundum í vatnslögnum í heimahúsum.  Á meðan órói er fyrir hendi, þá er líklegt að kvikan sé á hreyfingu og gos jafnvel í gangi.  Það er því einkum athyglisvert í dag  á Eyjafjallajökli að óróinn heldur áfram og er nokkuð hár (sjá mynd til hliðar), þótt öskuframleiðsla sé lítil og sprengingar færri og smærri.  Það bendir sennilega til þess að kvika sé að streyma upp í gíginn og að nú sé gosið komið á stig sem má kalla blandað gos.  Það þýðir að gosið einkennist af bæði sprengingum vegna samspils kviku og bræðsluvatns úr jöklinum, og einnig kviku sem er að byrja að safnast fyrir í eða rétt undir gígnum.  Eftir nokkra daga kann vel að vera að hraun byrji að renna frá gígnum ef þessu heldur áfram.  Þá verður endurtekning á þeim atburðum sem mynduðu Skerin í vestanverðum Eyjafjallajökli árið 920 e.Kr.  Takið eftir hvað óróinn er enn hár síðustu dagana, jafnvel eftir að  dró mikið úr sprengingunum og öskuframleiðslu.  Vonandi bjargar hraunrennslið þá flugsamgöngum um Norður Atlantshaf, þegar kvikan breiðist út sem hraun yfir Gígjökul í staðinn fyrir að springa upp í ösku.  Það kann að þykja furðulegt ef  glóandi heitt hraun rennur yfir ís. Það er ekkert undarlegt, og hefur gerst fyrr hér á landi. Til dæmis minnist ég á að hafa séð ljósmynd í bók Ólafs Jónssonar um Ódáðahraun, sem sýnir þykkt lag af ís undir ungu hrauni í Öskju.  Undir hraunum er ætið mikið gjalllag sem myndar góða einangrun milli íss og heita hraunsins. Því getur hraun auðveldlega runnið nokkra vegalengd yfir jökulinn.