Staðfesting á jarðhita undir Grænlandsjökli

 

Ágúst Arnbjörnsson flugstjóri hjá Icelandair tók þessa ágætu mynd í gær yfir Grænlandi á leið frá Keflavík til Portland, í 34 þúsund feta hæð (10.4 km). Hún sýnir greinilega sama fyrirbærið og ég bloggaði um í gær í íshellu Grænlands, nokkru fyrir vestan Kulusuk. Það virðist vera sprunga í jöklinum og þrír gufumekkir rísa upp úr sprungunni, en mökkurinn berst með vindi í norðvestur átt. Því miður höfum við ekki enn nákvæma staðsetningu á þessu fyrirbæri, annað en að það sé í um 75 km fjarlægð frá Kulusuk. Það er athyglisvert að mökkurinn er greinilegur jafnvel úr meir en 10 km hæð.  Ég þakka Sigþóri Gunnarssyni flugstjóra fyrir upplýsingarnar.

Athugasemdir

[Starbuck, 13.7.2017 kl. 00:43]

Ein spurning til þín. 

Telur þú að virkjun jarðvarma geti haft einhver áhrif á eldvirkni?  Til dæmis Hellisheiðarvirkjun - við vitum að einhvern tíma mun gjósa á þessu svæði - er einhver möguleiki að svona virkjanir geti flýtt fyrir því að það verði gos?

[Haraldur Sigurðsson, 13.7.2017 kl. 06:56]

JArðborun hefur valdið gosi, eins og gerðist við Kröflu, en þá gaus uppúr borholu  --- minnsta gos Íslandssögunnar. Mér þykir ólíklegt að jarðvarmavirkjun geti valdið neinu meiri háttar gosi.

[FORNLEIFUR, 13.7.2017 kl. 07:11]

Nú er Kulusuk hvergi nærri því korti Jesse Johnsons sem þú sýndir okkur í gær. Svo eru einnig þekktar heitar uppsprettur á Grænlandi. (http://www.greenland.com/da/oplevelser/naturoplevelser/varme-kilder-i-groenland/).

[Haraldur Sigurðsson, 13.7.2017 kl. 07:20]

Það er annað kort, sem fylgir blogginu. Á þ´vi er gulur pinni við fundarstainn fyrir mökkinn, sem er um 75 km frá Kulusuk.  Hitt kortið sýnir hitakort af grunnberginu undir jökli Grænlands, en suður hlutinn er ókannaður enn.

[kristinn geir steindórsson briem (IP-tala skráð) 13.7.2017 kl. 11:18]

áhugaverten nú er er grænland fyrir utan atlandshafshryggin að mér virðist svo það er annað sem skýrir þennan jarðhita nema það sé að myndast nýr mötulstrókur sem maður vonar ekki.

[Haraldur Sigurðsson, 13.7.2017 kl. 13:05]

Kristinn: FYrir um 70 milljón árum rak Grænland yfir heita reitinn eða möttulstrókinn, semnú er undir Íslandi.  ekið var til vesturs.Þá myndu'ust basaltlögin, sem koma vel fram á Diskó eyju á vestur Grðnlandi, síðan rak allt Grænland yfir heita reitinn, þar til hraunin sem finnast í grennd við Scoresbysund á ausutr Grænlandi mynduðust fyrir um 40 milljón arum. Þetta hefur ekkert með Atlantshafshrygginn að gera. Hann er seinni myndun.

[Emil Hannes Valgeirsson, 13.7.2017 kl. 13:31]

Mér dettur í hug sá möguleiki að hér gætu verið að koma í ljós áður óþekktir fjallstindar upp úr jöklinum og að þetta séu vindskaflar út frá þeim. 

[Haraldur Sigurðsson, 13.7.2017 kl. 15:18]

EMil: Ef þú skoðar kortið, sem ég bloggaði um í dag varðandi þykkt jökulsins á þessu svæði, þá er hann á milli 1.5 til 2 km þykkur.  Engir tindar uppúr hér.

[Brynjólfur Þorvarðsson, 14.7.2017 kl. 05:04]

þó þetta sé vissulega spennandi þá myndi ég nú ekki ganga svo langt að segja að þessar myndir séu "staðfesting" á jarðhita.

Með síðustu færslu var (sama?) mynd sem sýndi aðeins stærra svæði. Gufan stígur upp úr dökkum/svörtum strikum/rákum á yfirborð, það eru nokkrar fleiri slíkar án gufu. Yfirborðið virðist rákað á þessu svæði samhliða þessum svörtu strikum, gæti minnt á sprungukerfi.

Staðsetningin er nokkuð langt inni á sjálfu jökulhvelinu, þarna hafa ekki átt sér stað neinar sérstakar hæðarbreytingar vegna bráðnunar undanfarna áratugi (skv. korti sem ég kíkti á í gær hjá DMI).

Allt í allt dularfullt. En að gefa sér það að hér sé gufa frá jarðhita finnst mér talsvert langt gengið. Ef jökullinn þarna er 1,5 - 2 kílómetrar á þykkt þarf gufan að hafa streymt sömu vegalengd um jökulkaldan ísinn en samt haldið nógu mikilli vatnsgufu til að sjást á yfirborði, og skilja eftir sig sýnilegan mökk sem teygir sig 1 -  2 km eftir yfirborðinu. Það eitt er hæpið, þyrfti talsvert öflugan gufuhver til að ná slíkri gufuframleiðslu! Eitthvað í líkingu við það þegar nýjar borholur á Reykjanesi eru látnar blása.

Svo líkist þetta í engu því sem við þekkjum af jarðhitasvæðum undir jöklum á Íslandi, það vantar sigdældirnar, gufumekkir sjást ekki á yfirborði hér, og þessar svörtu rákir sjást heldur ekki á yfirborði hér.

[kristinn geir steindórsson briem (IP-tala skráð) 14.7.2017 kl. 06:09]

no,6. mikkið rétt, en hvernig skildi flekahreifíngar vera þarna miða við aldur grænlands ætti ekki að vera um mikilar hreifingar á þessum slóðum. eða er mögulegt að ísin sjálfur reni það hratt að hann myndi þessar gufur. frekar ólíklegt miðað við þykt jökulsins

[Júlíus Valsson, 17.7.2017 kl. 23:51]

Er fræðilegur möguleiki á að þetta sé "öfugur" foss, þ.e. að bráðið vatn undir jökulhellunni eða á milli íslaga frussist upp á yfirborðið vegna gífurlegs þrýstings?

[Haraldur Sigurðsson, 18.7.2017 kl. 00:23]

Júlíus: Já, vissulega. Þess ber að gæta að nú er bráðnun á yfirborði Grænlandsjökuls í hámarki og mikið vatn streymir um yfirborðið, myndar stöðuvötn, fossandi ár, og svo fossa, sem hverfa niður svelgi, og falla 1 til 2 km niður að botni jökulsins --- sennielga hæstu fossar í heimi, sem enginn sér.

Hugsanlegt er að mikill vindur geti komist undir enn slíkan foss og myndað strók af fossúða út á jökulinn. Vonandi skera athuganir úr um hvað er að gerast.

Haraldur

[Walter Ehrat (IP-tala skráð) 18.7.2017 kl. 13:08]

 Veistu nokkuð um hnattstöðu á þessu fyrirbæri? Ég þekki þyrluflugmenn sem gætu átt erindi í grennd við svæðið.

[Haraldur Sigurðsson, 18.7.2017 kl. 13:36]

Walter: Því miður er staðsetning mjög ónákvæm til þessa. Hugsanlega N 66,41 - 44,66 V, eða N 65,81 - 38,68 v eða N 66,02 - 39.85 V. Það væri mikilvægt ef þyrlumenn gætu kannað svæðið. Talað er um að Twin Otter með skíði lendi á svæðinu en nú er jökullinn sennilega mjög ósléttur þar sem bráðnun er í hámarki.

Haraldur

[Haraldur Sigurðsson, 18.7.2017 kl. 13:40]

Walter: Ef dregin er bein fluglína frá Kulusuk flugvelli til Sondrestromsfjord flugvallar, á er fyrirbærið talið vera á línunni, um 75 km fyrir vestan eða vest-norðvestan Kulusuk.